[ÖZEL REHBER] 5 Adımda Etkileyici İnfografik Hazırlamanın İpuçları

Hemen hergün dijital dünyada, çeşitli sosyal medya kanalarında dolaşırken, bloglarda ve web sitelerinde pek çok infografik örneği görüyorsunuz. Bildiğiniz üzere inforgrafikler bilgiye ulaşmanın en hızlı ve pratik yollarından biridir. Profesyonelce hazırlanmış bir infografik kullanıcının gözünü yormaz, kafasını karıştırmaz, direkt olarak mesaja odaklanır ve pratik bilgiyi ön plana çıkarır. Etkileyici bir infografik hazırlarken karmaşık bir araçlar kullanmak istemiyorsanız ve infografiğinizde ne anlatmak istediğinize genel hatlarıyla karar vermiş durumdaysanız, geriye sadece adım adım uygulamak kalıyor.

Basit ip uçları ve kolay adımları sırasıyla takip ettiğinizde, 15 dakika gibi kısa bir süre ayırarak infografiğinizin temel şablonunu hazırlayabilirsiniz. Temel olarak aşağıda belirttiğimiz 5 adımlık bu listeyi dikkatle uygularsanız, başarılı bir infografik yaratabilirsiniz:

1. İnfografiğiniz için bir hikaye seçin
2. Uygulamak istediğiniz infografik türüne karar verin
3. İlgili ve gerekli verileri edinin
4. İnfografiği tasarlayın
5. İnfografiğinizi sunun ve tanıtımını yapın

1- İnfografiğiniz İçin Bir Hikaye Seçin

Aslında işin en zorlayıcı kısmı ne anlatacağınıza karar vermektir. İnfografiğiniz neden bahsedecek? İnsanlara hangi mesajı iletmek istiyorsunuz? İnfografiğinizde anlatacaklarınızı belirlerken, iki çeşit yaklaşımdan faydalanabilirsiniz.

Veri Odaklı Yaklaşım

Elinizde halihazırda veriler varken, bunları paylaşmak için bir infografik hazırlayabilirsiniz. Bu tarz infografiklerde, verileri tane tane vurgulayarak hikayeyi yön verebilirsiniz. Hikayenizi ana hatlarıyla çizmek için verilere her zaman ihtiyacınız olsa da, bu yaklaşımın dezavantajları olduğunu da unutmamalısınız. Yalnızca elinizde benzersiz bir veri grubunuz olduğunda veya verilerinizi aktif olarak yorumlayabilecek bir kitleye hitapta bulunuyorsanız ancak o zaman veri bazlı infografikler hazırlamanız mantıklı bir seçenek olur. Aksi takdirde sadece veriye dayanan bir infografiğin kullanıcılar açısından sıkıcı bulunması ve paylaşılmaması yüksek ihtimaller dahilinde.

Soru / Sorun Yaklaşımı

Bu yaklaşıma göre, önce çözmeye çalıştığınız sorunu veya hikayenizle cevaplamaya çalıştığınız soruları düşünmeniz gerekir. Etkileyici bir infografik sunabilmek için kendinizi okuyucunun yerine koymalısınız, yeterli empatiyi kurduktan sonra aşağıdaki aşamalara göz gezdirebilirsiniz.

1. Herkes tarafından yaşanıp can sıkan bir sorunu ele alın ve çözüm üretin.                                                               Örneğin – “Sabahlarınızı Geri Alın“
2. Gündelik sorulara yararlı ve pratik cevaplar veya çözümler sunun.                                                                           Örneğin – “Sizin için en iyi uyku pozisyonu hangisidir?”
3. Popüler inançlara veya önyargılara meydan okuyun.                                                                                                  Örneğin – “İstanbul trafiği yeterince yoğun değil.”
4. Ortak bir sorunun alışılagelmeyen bir cevabını sunun.                                                                                                  Örneğin – “Renkler dönüşümleri nasıl etkiler?”

Yaklaşımınız ne olursa olsun, hikayeniz okuyucuya ilginç gelmeli, bir miktar meydan okumalı ve pratik bir çözüm sağlamalıdır. Bu adımın sonunda, hikayenizin konusu, infografiğinizin hangi soruları sorduğunu ve bu sorulara hangi açıdan yaklaştığınızı net bir şekilde belirlemiş olacaktır.

2- Hikayenizi Görselleştirmek İçin Bir infografik Türü Belirleyin

Şimdi elimizde bir hikayeniz var ve sıradaki adımda, bu hikayeyi hangi infografik stiliyle görselleştireceğinizi seçmelisiniz. Yaklaşık 10 farklı infografik türünden bahsedebiliriz, hangisinin hikayenize daha uygun olduğuna dikkatlice karar vermelisiniz.

1. İstatistiksel İnfografik: Bir veya daha fazla grafik, tablolar veya listelerle verilerin özetini ya da genel dağılımını gösterir.
2. Zaman Çizelgesi İnfografik: Kronolojik bir süre boyunca verinin ilerlemesini gösterir.
3. Süreç İnfografiği: Bir karar sürecinde seçimleri gösteren; bir nesnenin veya akış şemasının nasıl işlediğini öğreten, doğrusal ya da dallanarak ilerleyen görsellerdir.
4. Bilgilendirme İnfografiği: Birbirinden bağımsız bazı bilgi parçalarını aynı bağlamda, birlikte özetleyen bir posterdir.
5. Coğrafi Bilgi İnfografikleri: Verileri konum haritasıyla birlikte sunar.
6. Karşılaştırma / Kontrast Infografikleri: Belirgin benzerlikleri veya farklılıkları “buna karşılık bu” dilini kullanarak, bir bilgi, tablo ya da basit bir liste olarak gösterir.
7. Hiyerarşik İnfografik: Bilgileri seviye seviye işleyen bir grafiktir.
8. Araştırma Tabanlı İnfografik: İstatistiksel infografiklere benzer, ancak araştırmaya dayalıdır. Popüler veri takımlarıyla benzeri olmayan öğeleri karşılaştırmak için kullanılabilir.
9. İnteraktif İnfografikler: Kullanıcılara, infografikte değişiklikler yapma imkanı sunar, web tabanlıdır.
10. Kelime Bulut İnfografikler: Kelimelerle konseptler arasındaki ilişkileri göstermek için bir grup kelimeyi görselleştirir.

3- Hikayenizle İlgili ve Gerekli Verileri Toplayın

İnfografik hazırlarken en çok zorlanacağınız konunun veri toplamak olacağını tahmin ediyoruz. Bu noktada ise verilerinizi elde etmek konusunda 3 yaklaşım vardır.

Kendi Verileriniz

Veri odaklı yaklaşımla bir infografik hazırlıyorsanız, büyük olasılıkla kendi verilerinizi kullanıyorsunuz. Eğer böyle değilse, ve hikayenize kendi markanızla ilgili veriler eklemek istiyorsanız, veri tabanınıza bir bakabilir, anket yapabilir ya da e-postalarla bilgi toplayabilirsiniz.

Orijinal Araştırma

Orjinal içerik en çok tavsiye edeceğimiz tür olmakla birlikte hiçbir şeyin tamamen benzersiz bir içerikle yarışamayacağını da belirtmeliyiz. Üstelik bunun için araştırma ekibine veya veri bilimcinize ihtiyacınız da yok. Ayrıca büyük bir bütçeniz yoksa, bunun için bir araştırma veya pazarlama şirketine pay vermenize de gerek yok. Anket araştırmalarınızı, Monkey veya Google Forms gibi bir araçları kullanarak ya da verileri elle kodlayarak kendiniz rahatlıkla kısa bir sürede yapabilirsiniz.

Veri Kaynakları

Her sektör üzerine çok sayıda özel kaynaklı ve kamusal veri kaynağı bulabilirsiniz. Verilerinden faydalanmanız adına işte size kısa bir liste:

• BM Verileri: BM verileri, istihdam, yoksulluk, nüfus, ihracat / ithalat sayıları, büyüme, vb. çeşitli konularda uluslararası verilerdir. Toplamda 34 veritabanı var ve ülkeye göre filtreleme yapabilirsiniz.
• Google Herkese Açık Veriler: Google’ın, genel olarak mevcut verileri aramak adına geliştirdiği özel bir arama motoru vardır. Bu, birçok veri setini tek bir yerden arayabileceğiniz, kolay ve hızlı bir başlangıç olabilir.
• Pew Research Verileri: Pew Research, internet, bilim ve teknoloji eğilimleri, küresel tutumlar, din ve kamusal yaşam ve sosyal ve demografik eğilimler gibi kamu yararına olan alanlarda çok araştırma yapan ve anket yapan bir veri bankası. Ayrıca infografikleriniz de kullanmanız üzere etkileyici raporlar yayınlıyor ve tüm veri kümelerini indirebilmeniz için hazır hale getiriyorlar.
• Dünya Bankası: Dünya bankasının finansal ve ekonomik verileri üst düzey sayısal veriler arıyorsanız çok uygun bir seçenektir.
• Dünya Ekonomik Forumu: Forumda çeşitli konularda daha nüanslı veriler bulunuyor. Verileri, raporlar içinden rahatlıkla bulabilmek mümkün.
• Statista: Binlerce veri kümesine sahip olan bir veri toplayıcıdır. Bazı ilginç veri setlerini ücret karşılığında satın alabilir ve kullanabilirsiniz.

Unutmayın ki odaklanmanız gereken esas amacınız, infografiğinizde yer verebileceğiniz en az bir veri seti ya da benzersiz bir istatistik bulmaktır. Bu adımın sonunda, bilgilerinizle birlikte sunacağınız tüm verileri elde etmiş olacaksınız.

4- İnfografiğinizi Tasarlayın

Hikayenizi, infografik türünüzü ve verilerinizi hazırladıktan hemen sonra, hepsini cazip görünen bir infografik tasarımı ile taçlandırmalısınız. Profesyonel düzeyde tasarımcı olmayan bir kullanıcı için, sıfırdan güzel bir infografik hazırlamak maalesef sanıldığı kadar kolay değildir.

Uzun yıllar boyunca temel düzeyde pek çok infografik hazırlamış olsanız bile, alanın profesyoneli değilseniz, infografik iletişiminizde amatör gözükme riskini göze almamalısınız. Bu riski en aza indirmek ve estetiğe hitap edecek tasarımlar yapmak için hazır şablonlardan yararlanmanız en doğru seçenek olacaktır. Zira, hazır şablonları kullanmak ya da benzerlerini üretmek size hem ilham verir hem de işinizi kolaylaştırır.

İşinizi Kolaylaştırabilecek Bazı İpuçları:

1. Pinterest‘te “Infografik” araması yapın.
2. Gözünüze hoş gelen, içinize sinen bir kaç tanesini belirleyin. Sonra bunu temel taslak stiliniz olarak kullanın.
3. Tüm grafikler ve öğelerle infografiğiniz için bir anahat, şablon oluşturun.
4. Kendinize özel, benzersiz bir tarz oluşturmak için renk, yazı tipi ve diğer öğeleri kendi renklerinize ve fontunuza yakın düzeyde düzenleyin.

Daha İyi Bir İzlenim İçin Aşağıdaki Tercihlere Dikkat Edin

Renk Şemaları

İyi bir renk şeması seçmenin en iyi yolu ilham verici profesyonel örneklere bakmaktır. Belirli bir rengi beğendiyseniz, bununla eşleşen renk düzenlerini bulmak için Color Lovers uygulamasını kullanabilirsiniz.

Yazı Tipleri

İnfografiğinizde farklı farklı fontlara sıklıkla yer vermek görsel bir karmaşa yaratabilir. Genel anlamda iki farklı yeterli düzeyde font işinizi görecektir. İnfografiğinizde yaratacağınız tutarlılık için Sans Serif ya da Serif olarak uyumlu font ailelerinden tercih yapabilirsiniz.

Bunların farkları ise: Sans Serif yazı tiplerinin daha modern bir dijital görünüme ve Serif yazı tiplerini daha geleneksel, baskı görünümü için kullanıldığı söylenebilir. Aslında bu markanıza, içeriğinize, kullanım amacınıza göre değişebilir. Genellikle modern ve net bir görünüm için minimalist yaklaşımda olanlar Helvetica veya Arial tercih ederler.

Şablonlar

İnfografiğnizin en başında belli bir düzen seçmeli ve sonradan ekleyeceğiniz unsurları  bu şablona göre uyarlamalısınız. Simetri ve okunma kolaylığı için basit bir grid (ızgrara) kullanabilirsiniz. Unutmayın ki kenar boşlukları ve  yazının kullanımı son derece dengeli olmalıdır. Izgara sistemine, seçtiğiniz ana hata ya da şablona bağlı kalmanız iyi bir kompozisyon oluşturmanıza yardımcı olur.

Tablo Türleri

Çoğu insan, bir etki yaratmak için veri görselleştirmenin büyük, gösterişli ve karmaşık olması gerektiğini düşünür. İnsanlara karmakarışık ve yoğun bir görsel sunduğunuzda bu okumaları sizin de tahmin edebileceğiniz gibi oldukça zorlaşacaktır, dolayısıyla infografiğinizi olabildiğince sadeleştirmelisiniz.

Çubuk, sütun, çizgi, pasta veya balon tablolardan yararlanarak, verilerinizi düzenleyebilirsiniz. Tabloların gerçekten gerekli olmadığını düşünüyorsanız, basitçe rakamları ve kısa açıklamaları kullanabilirsiniz. Ayrıca, okuyucularınıza veriyi yorumlamalarını beklemeden, önemli noktaları direkt olarak gösterebilirsiniz.

Siz de takdir edersiniz ki, her şey okunabilirlikle ilgilidir. Gazete döneminde editörler yazarlara makaleleri yazarken, okunabilirlik konusunda ortaokul seviyesinde kalmalarını söylerdi yani yıllardır olduğu gibi basit ve anlaşılır olmalısınız.

Ana Hatlar

Bir infografiğe başlamadan önce, kağıt üzerinde bir taslak oluşturmanız en sağlıklı yol olacaktır. Hikayenin akışını organize etmenize ve büyük resme bakmanıza son derece yardımcı olur.

Ayrıca, uygun bir başlık, alt başlıklarla birlikte kaynaklar ve harekete geçirici mesajlar gibi ek bilgilere de gereken özeni göstermelisiniz.

5- İnfografiğinizin Tanıtımını Yapın

Son adımda ise uzun süre üzerinde çalıştığınız infograğinizi kullanıcılarla buluşturmak kaldı. İnfografiğinizi ilgili hedef kitlenize ulaştırmak adına bazı yöntemleri aşağıdaki gibi listeleyebiliriz:

• Tüm sosyal ağlarınızda paylaşın.
• E-postalarda infografikleri nasıl daha ilgi çekici hale getireceğinizi bir araştırın ve abonelerinize bir e-posta bülteni gönderin.
• Markanıza bağlı kullanıcılardan ve çevrenizden infografiğinizi paylaşmalarını isteyin.

Geniş takipçi kitlelerine sahip büyük bir marka değilseniz, bu yöntemlerin çoğunda, kitlelere ulaşma konusunda belirli bir sınırınız takılabilirsiniz. Dolayısıyla sosyal medya desteği kaçınılmaz bir detaydır. Başlangıç için piramidin alt kısmından küçük adımlar ve hedeflerle ilerlemeli, daha sonra büyük bir kitleye ulaşmayı hedeflemelisiniz.